Từ ngày 01/01/2026, chính sách thuế dành cho Hộ kinh doanh (HKD) bước vào giai đoạn thay đổi lớn nhất trong nhiều năm trở lại đây. Theo quy định mới, thuế khoán sẽ bị xóa bỏ và toàn bộ Hộ kinh doanh buộc phải chuyển sang phương pháp kê khai. Đây là cuộc “cách mạng thuế” ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu hộ đang kinh doanh theo hình thức nhỏ lẻ, bán lẻ, dịch vụ, thương mại…
Việc hiểu đúng quy định, nắm rõ hồ sơ cần chuẩn bị và tổ chức lại hệ thống sổ sách kế toán là yếu tố quan trọng để Hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi, tránh rủi ro phạt, bị truy thu hoặc bị ấn định thuế theo mức cao.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm toàn bộ quy định – lộ trình – thủ tục về Hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai, cập nhật theo chính sách thuế 2025–2026.
I. Vì sao hộ kinh doanh phải chuyển từ thuế khoán sang kê khai?
1. Thuế khoán là gì? (Phương pháp sẽ bị thay thế từ 2026)
Thuế khoán là phương pháp thu thuế dựa trên doanh thu ước tính, do cơ quan thuế xác định theo khảo sát thực tế. Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, không yêu cầu sổ sách kế toán. Tuy nhiên, thuế khoán tồn tại nhiều hạn chế:
- Không phản ánh đúng doanh thu thật của hộ kinh doanh.
- Thiếu công bằng giữa các hộ kinh doanh quy mô khác nhau.
- Cơ quan thuế khó kiểm soát thất thu.
- Phát sinh tình trạng “khoán mềm – khoán cứng”.
Vì vậy, từ năm 2026, thuế khoán chính thức bị hủy bỏ.
2. Thuế kê khai là gì? (Phương pháp bắt buộc từ 01/01/2026)
Khi Hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai, việc tính thuế được xác định dựa trên số liệu thực tế, bao gồm doanh thu, chi phí, lợi nhuận và chứng từ kế toán. Hộ kinh doanh phải thực hiện đầy đủ:
- Thuế GTGT (nếu thuộc đối tượng chịu thuế): tính theo doanh thu bán ra.
- Thuế TNCN: tính theo lợi nhuận = doanh thu – chi phí hợp lệ.
- Hóa đơn: bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử cho nghiệp vụ bán ra.
- Chứng từ đầu vào: phải có hóa đơn hợp lệ để được tính chi phí.
Phương pháp kê khai giúp hoạt động quản lý thuế minh bạch hơn, đồng thời tạo sự công bằng giữa HKD và doanh nghiệp.
3. Lý do chuyển đổi thuế khoán sang kê khai
Việc thay đổi nhằm mục đích:
- Minh bạch hóa hoạt động kinh doanh.
- Giảm thất thu thuế.
- Chuẩn hóa mô hình kinh doanh theo đúng quy định pháp luật.
- Hỗ trợ Hộ kinh doanh tiếp cận hệ thống quản trị chuyên nghiệp như doanh nghiệp.
- Tăng khả năng giám sát và kiểm soát hóa đơn – chứng từ.
II. Lộ trình hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai năm 2026
Lộ trình hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai được chia thành 03 giai đoạn, bắt đầu từ cuối năm 2025 và kéo dài đến hết năm 2026. Hộ kinh doanh cần thực hiện đúng mốc thời gian để tránh bị xử lý vi phạm.
Giai đoạn 1: Đăng ký chuyển đổi (thực hiện cuối 2025)
1. Nộp hồ sơ chuyển từ thuế khoán sang kê khai
- Sử dụng Mẫu 08-MST đề nghị thay đổi phương pháp tính thuế.
- Nộp tại Cơ quan Thuế quản lý trực tiếp.
2. Điều chỉnh tờ khai thuế khoán (nếu phát sinh)
Đối với hộ kinh doanh chuyển đổi ngay trong năm 2025, cần rà soát và điều chỉnh lại Mẫu 01/CNKD để đảm bảo số liệu giai đoạn áp dụng thuế khoán khớp với báo cáo trước khi chuyển sang phương pháp kê khai.
Giai đoạn 2: Chuẩn bị sổ sách kế toán & chứng từ
Đây là giai đoạn mà hầu hết hộ kinh doanh gặp khó khăn do phải chuyển từ cách làm đơn giản sang chế độ sổ sách bài bản hơn.
3. Kiểm kê hàng tồn kho
Hộ kinh doanh cần lập Biên bản kiểm kê hàng tồn kho bao gồm:
- Hàng hóa có hóa đơn chứng từ đầy đủ (được tính vào chi phí hợp lệ).
- Hàng hóa không có chứng từ (không được ghi nhận chi phí).
Biên bản kiểm kê sẽ là căn cứ quan trọng khi tính chi phí đầu kỳ theo phương pháp kê khai.
4. Xây dựng hệ thống sổ sách kế toán theo Thông tư 88/2021/TT-BTC
Hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai phải lập đầy đủ các loại sổ sau:
- Sổ Nhật ký mua hàng, Sổ Nhật ký bán hàng
- Sổ Quỹ tiền mặt, Sổ chi tiết hàng hóa – công cụ dụng cụ
- Sổ theo dõi doanh thu, chi phí
- Các sổ phụ khác tuỳ theo lĩnh vực kinh doanh
Việc ghi chép đầy đủ sẽ là căn cứ để cơ quan thuế kiểm tra tính hợp lý của chi phí, doanh thu và lợi nhuận.
5. Đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử
Từ năm 2026, tất cả hộ kinh doanh kê khai bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử:
- Hộ kinh doanh bán lẻ: áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.
- Hộ kinh doanh dịch vụ hoặc sản xuất: sử dụng hóa đơn điện tử thông thường.
Giai đoạn 3 : Thực hiện kê khai thuế từ 01/01/2026
6. Kê khai và nộp thuế theo tháng hoặc quý
Hộ kinh doanh sẽ kê khai theo Mẫu 01/CNKD, kèm theo phụ lục 01-2/BK-HĐKD.
Hạn nộp tờ khai: Chậm nhất ngày cuối tháng đầu quý sau (đối với kê khai theo quý).
Đây là thay đổi quan trọng vì trước đây hộ kinh doanh nộp thuế khoán không phải thực hiện kê khai định kỳ.
7. Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế và quản lý hồ sơ
Sau khi chuyển sang phương pháp kê khai, hộ kinh doanh phải:
- Đăng ký và đóng BHXH bắt buộc cho lao động (nếu có nhân viên).
- Lưu giữ hóa đơn, chứng từ để chứng minh chi phí hợp lệ.
- Thực hiện báo cáo thuế định kỳ và quyết toán cuối năm theo quy định.
Việc quản lý hóa đơn minh bạch, chứng từ rõ ràng sẽ giúp hộ kinh doanh hạn chế tối đa rủi ro trong quá trình kiểm tra thuế.
III. Vì sao hộ kinh doanh nên dùng dịch vụ chuyển đổi thuế khoán sang kê khai của Kế toán Minh Minh?
Việc chuyển từ thuế khoán sang thuế kê khai không chỉ là thủ tục hành chính đơn giản mà còn liên quan trực tiếp đến sổ sách, hóa đơn và việc tuân thủ chuẩn mực kế toán theo quy định mới. Đây là lý do nhiều Hộ kinh doanh lựa chọn dịch vụ chuyển đổi thuế khoán sang kê khai của Kế toán Minh Minh để đảm bảo chính xác – nhanh chóng – không rủi ro.
1. Thực hiện thủ tục chuyển đổi (Mẫu 08-MST) nhanh, đúng quy trình
Đội ngũ kế toán có kinh nghiệm lâu năm đại diện bạn làm việc với cơ quan thuế, giúp hồ sơ được tiếp nhận ngay, không bị yêu cầu bổ sung hay chỉnh sửa.
2. Thiết lập đầy đủ hệ thống sổ sách theo Thông tư 88
Kế toán Minh Minh hỗ trợ kiểm kê hàng tồn kho, lập chứng từ ban đầu, mở sổ sách và hướng dẫn sử dụng phần mềm kế toán, đảm bảo Hộ kinh doanh vận hành đúng chuẩn từ ngày đầu chuyển đổi.
3. Hỗ trợ toàn bộ hóa đơn điện tử và chứng từ đầu vào – đầu ra
Chúng tôi kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, sắp xếp chứng từ và hướng dẫn quy trình để tránh rủi ro khi cơ quan thuế kiểm tra.
4. Kê khai thuế hàng tháng/quý đúng hạn – tối ưu số thuế phải nộp
Toàn bộ báo cáo thuế sẽ được thực hiện bởi đội ngũ chuyên môn, hạn chế tối đa sai sót, tiết kiệm thời gian và giảm nguy cơ bị xử phạt hành chính.
5. Tư vấn chiến lược thuế phù hợp từng ngành nghề Hộ kinh doanh
Mỗi mô hình kinh doanh có rủi ro thuế khác nhau. Chúng tôi tư vấn riêng theo từng trường hợp, giúp Hộ kinh doanh giảm chi phí – tối ưu lợi nhuận – duy trì hoạt động ổn định.
IV. Hành động ngay để kịp thời hạn 01/01/2026
Thời hạn chuyển đổi thuế khoán sang kê khai đang đến rất gần. Từ ngày 01/01/2026, toàn bộ Hộ kinh doanh bắt buộc phải áp dụng phương pháp kê khai. Nếu không thực hiện đúng hạn, bạn có thể đối mặt với nhiều rủi ro:
- Nguy cơ bị phạt hành chính vì không chuyển đổi đúng quy định.
- Bị ấn định thuế ở mức cao, gây tăng chi phí kinh doanh.
- Khả năng bị truy thu và kiểm tra thuế bất ngờ do hồ sơ không đầy đủ.
Đây là thời điểm phù hợp để sử dụng dịch vụ chuyển đổi thuế khoán sang kê khai của Kế toán Minh Minh, giúp bạn hoàn tất thủ tục nhanh chóng – chính xác – an toàn và tránh mọi rủi ro khi cơ quan thuế áp dụng quy định mới.
Từ ngày 01/01/2026, Hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai bắt buộc theo quy định mới, và nếu không thực hiện đúng hạn bạn có thể bị phạt, bị ấn định thuế cao hoặc bị truy thu. Để quá trình chuyển đổi diễn ra nhanh – đúng – không sai sót, Kế toán Minh Minh hỗ trợ trọn gói thủ tục Mẫu 08-MST, kiểm kê – lập sổ sách theo Thông tư 88 và kê khai thuế định kỳ. Liên hệ 0973 53 59 56 để được hoàn tất chuyển đổi trước thời hạn và tránh mọi rủi ro về thuế.
